Werkloosheidsuitkering is geen studiebeurs

Er staan duizenden vacatures open. Zowat elke sector kampt met een nijpend tekort aan arbeidskrachten. Van techniek tot zorg, van IT tot bouw. En toch telt ons land meer dan 100.000 werkzoekenden jonger dan 55 die al langer dan twee jaar zonder werk zitten. Dat kan toch niet?

Het regeerakkoord is kristalhelder: gedaan hiermee. Wie jonger is dan 55 jaar verliest na twee jaar zijn werkloosheidsuitkering. Eindelijk. Anderen praten erover, Arizona doet het!

En laat ons meteen duidelijk zijn: wie zijn job verliest, verdient ondersteuning. De werkloosheidsuitkering is er om mensen door een moeilijke periode te helpen. En die ondersteuning zal dankzij Arizona de eerste maanden hoger zijn dan vandaag het geval is.
Omscholing moet aangemoedigd worden, maar mag niet dienen als excuus om een werkloosheidsuitkering te blijven ontvangen. Werkloosheidsuitkeringen zijn geen studiebeurzen. Wie echt wil werken, kan binnen twee jaar opgeleid worden tot een waardevol professional in een knelpuntberoep.

Het kan immers niet de bedoeling zijn dat werkzoekenden een opleiding van langer dan twee jaar combineren met een werkloosheidsuitkering. Er zijn tal van opleidingen waarmee men binnen die termijn perfect inzetbaar is. Wil iemand een vierjarige studie volgen om van carrière te veranderen? Fantastisch. Maar na twee jaar moet er een alternatief financieringsmodel zijn. De overheid zal ook een zachte landing moeten voorzien voor studenten die in het laatste jaar van hun knelpuntopleiding zitten.

Wanneer een bepaalde job een lange opleiding vereist en de vraag op de arbeidsmarkt torenhoog is, dan moet de opleiding op een bepaald moment als werk worden beschouwd. Dat kan via een betaalde stage, duaal leren of een traineeship.

Werkloosheidsuitkeringen worden betaald door alle mensen die elke dag vroeg opstaan en gaan werken. Het is dan ook logisch dat werkzoekenden hun uiterste best doen om opnieuw aan de slag te gaan. VDAB en private partners moeten daarin maximaal ondersteunen met gerichte begeleiding, relevante opleidingen en effectieve bemiddeling.

Wie na twee jaar nog geen job heeft, ondanks de overvloed aan kansen en begeleiding, kampt wellicht met problemen die verder gaan dan de arbeidsmarkt. Daar moeten we eerlijk in zijn.

Ik koester ons sociaal vangnet. En wie het koestert, draagt er zorg voor. De Arizona-boodschap is duidelijk: een werkloosheidsuitkering is een springplank, geen hangmat. Het kan niet de bedoeling zijn dat werkende mensen jarenlang betalen voor andermans studietraject. Een eerlijke arbeidsmarkt vraagt om een eerlijke verantwoordelijkheid.