Wie zijn hart wil laten spreken moet nu zijn verstand volgen

Uit het leven van een backbencher

Op naar de Septemberverklaring. Los van de heisa deze week voor mij de meest bijzondere sinds ik in het Vlaams Parlement zetel. Nooit was er vanuit gezinnen, alleenstaanden of bedrijven zoveel aandacht voor. Dit is het momentum waarop men van de Vlaamse Regering verwacht dat ze haar beperkt aantal middelen slim inzet.

De fors gestegen energiekost is de olifant in de kamer. Maar er is meer aan de hand. Doordat bedrijven al jaren geen personeel meer vinden misten we kansen op economische groei. Covid zorgde voor forse tekorten in de supply chain wat leidde tot prijsstijgingen. De ECB bleef maar geld bijdrukken wat ertoe leidde dat onze spaartegoeden gewoon verdampten. Gevolg: minder koopkracht. Gevolg: economische krimp.

We staan niet alleen met deze uitdagingen maar we zijn wel kwetsbaarder dan vergelijkbare landen. We hebben het hoogste overheidsbeslag. Een gigantische staatschuld, onze loonkost is hoger en onze federale werkzaamheidsgraad zit bij de allerlaagste. Agoria vertelde me recent dat onze enige echte troef de aftrek voor O&O uitgaven is. Maar die zou nu ook al fors onder druk staan omdat de belgische fiscus rulings van haar eigen overheid aanvalt …

Wie vandaag over solidariteit spreekt moet vooral ook over bovenstaande spreken. We mogen niet doen alsof uitlsuitend de fors gestegen energieprijzen ons enige probleem zijn. Ik zie ze eerder al kerosine die gegoten wordt op een brand die al een hele tijd woedt.

Het geld dat de maatregelen uit de septemberverklaring dekt wordt wel beheerd door de Vlaamse Regering maar komt van mensen die werken of ondernemen. Elke uitgave nu leidt tot extra schuld die zal moeten afgelost worden. De rente stijgt. Dat betekent dat wie werkt of onderneemt ook opdraait voor de terugbetaling van de interest aan de banken voor de maatregelen die we nu nemen.

De euro’s die naar interest gaan kunnen niet gebruikt worden voor investeringen in onderwijs, zorg, mentaal welzijn, …. . Wie denkt dat extra belastingen een goed idee zijn kijkt best eens naar ons overheidsbeslag dat met 54% al het hoogste is van alle ‘niet communistische’ landen in de wereld.

De septemberverklaring en de maatregelen die onze Minister President straks zal toelichten is essentieel en wat mij betreft zeer slim en gericht.  Zonder die maatregelen dreigen gezinnen en bedrijven mogelijk overkop te gaan. Dat zou ons zowel maatschappelijk als financieel nog veel meer kosten.

Maar ik wil dat het naast de septemberverklaring ook over iets anders gaat. Waar willen we naartoe met onze economie. Hoe zorgen we ervoor dat bedrijven nog in ons land willen investeren, jobs willen creëren. Op die manier ontstaan er kansen voor werkende mensen die opnieuw zullen bijdragen zodat we kunnen blijven herverdelen. Sociaal zijn.

Wat mij betreft is die oplossing helder. Ervoor zorgen dat er meer mensen aan de slag zijn en we dus met zijn allen meer gaan bijdragen. Dat doe je door de loonkost betaalbaar te maken en werken aantrekkelijker te maken. Op korte termijn moeten we hiervoor een soort van ‘noodtoestand’ inroepen.

Wat mij betreft betekent dat: een netto ipv bruto indexering op de lonen, tijdelijke uitbreiding van het aantal onbelaste overuren, de mogelijkheid voor het uitkeren van een onbelaste bonus, het uitbreiden van het toepassingsgebied van flexijobs en dokterbriefjes waar op staat wat iemand nog kan doen in plaats van wat iemand niet meer kan doen.

In dat kader keek ik heel erg uit naar de federale arbeidsdeal want onrechtstreeks heeft die een gigantische impact op wat er in het ‘potje’ van de Vlaamse Regering komt om te herverdelen.

De belangrijkste punten uit die deal zijn: mensen toelaten om hun uren op 4 in plaats van op 5 dagen te kloppen. Op zich leuk maar weet dat de werkgever een gemotiveerd schrijven moet opstellen indien hij dit niet toelaat. Dienstroosters die 5 dagen op voorhand in plaats van 7 dagen op voorhand moeten worden doorgestuurd. Het recht op deconnectie, wat betekent dat werkgevers hun werknemers niet meer mogen contacteren na bepaalde uren.

Gans die arbeidsdeal gaat uit van een fundamenteel wantrouwen in wie werkt of onderneemt. Precies een huwelijksakte waarin de scheidingsmaatregelen al gedetailleerd op papier staan. Waar abstractie gemaakt wordt van het feit dat het gaat om 2 partijen die mekaar graag zien, een gezamenlijke toekomst willen uitbouwen.

Als we eerlijk zijn met onszelf dan moeten we nu minstens even hard roepen om een volgende arbeidsdeal als om de septemberverklaring. Die laatste zal de schokken opvangen maar een nieuwe arbeidsdeal zal ervoor zorgen dat we als economie, als welvaartstaat opnieuw aantrekkelijk worden, grote schokken aankunnen en vooral ons hart op vlak van herverdeling kunnen laten spreken.