VDAB kan werk niet meer aan

De VDAB heeft voor het tweede jaar op rij minder sancties opgelegd aan werkonwillige werkzoekenden. Net nu Jambon I op de arbeidsdienst rekent om 120.000 extra Vlamingen aan de slag te krijgen. Dat schrijven De Morgen en Het Laatste Nieuws vrijdag op basis van cijfers van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), maar Vlaams parlementslid Axel Ronse (N-VA) twijfelt of die wel kloppen.

Om de werkzaamheidsgraad op te krikken van 75 tot 80 procent, zal de Vlaamse arbeidsbemiddelingsdienst moeten nagaan of leefloners wel goed geactiveerd worden in hun thuisgemeente, zo bepaalt het regeerakkoord. Ook zal ze actief moeten meewerken aan de "emancipatie en tewerkstelling van vrouwen met een migratieachtergrond", een groep die achterophinkt.

Alleen: de VDAB kan nu al niet volgen. In 2018 heeft de dienst 9.867 sancties opgelegd aan werkonwillige werklozen. Een jaar eerder waren dat er nog 10.401. Vooral inbreuken tegen de 'actieve beschikbaarheid' - wanneer de werkloze te weinig moeite doet om een baan te vinden - blijven onbestraft, met 896 sancties tegenover 954 in 2017 en liefst 3.762 in 2015.

"Het lijkt alsof de VDAB het moeilijk heeft met zijn twee petjes: begeleiden en sanctioneren", zegt arbeidseconoom Stijn Baert (UGent). "Om die taken ook nog eens te combineren met het opvolgen van initiatieven, zal de dienst efficiënter moeten werken. Ofwel moeten er meer middelen naartoe vloeien."

Vlaams parlementslid Axel Ronse (N-VA) twijfelt eraan of de cijfers wel kloppen. Mogelijk is er - zoals eerder ook al gebeurde - sprake van verwarring door een verschillende meetmethode tussen de VDAB en de federale RVA, die allebei cijfers rapporteren, zegt hij. De bevoegdheid om te controleren en sanctioneren zit sinds 2016 bij de VDAB, en die rapporteert doorgaans hogere sanctiecijfers. Ronse vraagt een hoorzitting in de parlementaire Commissie Werk "om de cijfers grondig te bekijken".

Minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) en de nieuwe VDAB-baas Wim Adriaens, de voormalige kabinetschef van haar voorganger Philippe Muyters (N-VA), vinden het te vroeg om commentaar te geven. "De beleidsnota en de begroting worden nog opgemaakt", luidt het bij Crevits.